İhraç Kayıtlı Fatura

İhraç Kayıtlı Fatura Nedir ve Nasıl Kesilir?

İhraç kayıtlı fatura, Türkiye’de üretici bir firmanın ürettiği malı doğrudan ihraç edecek olan bir başka firmaya KDV (Katma Değer Vergisi) hesaplanmadan satış yapabilmesini sağlayan, özel bir fatura türüdür. Bu uygulama, hem ülkemizin ihracatını teşvik etmek hem de üreticilerin finansal yükünü hafifletmek amacıyla geliştirilmiştir. İhraç kayıtlı satış, 3065 sayılı KDV Kanunu’nun 11/1-c maddesi ve ilgili tebliğlerle düzenlenmiş olup, üreticinin KDV’siz satış yapmasını, ihraç edecek firmanın ise malı belirli bir süre içinde yurt dışına çıkarmasını şart koşar.

Üretici açısından bakıldığında, ihraç kayıtlı fatura sayesinde üretim sırasında yüklenilen KDV’yi kısa sürede iade alabilme veya mahsup etme imkanı doğar. İhracatçı firma ise, üreticiden aldığı malları, fatura tarihinden itibaren genellikle 3 ay içinde yurt dışına fiili olarak ihraç etmek zorundadır. Aksi takdirde, üretici firma satış sırasında tahsil etmediği KDV’yi sonradan vergi dairesine ödemek zorunda kalabilir. Bu nedenle süreçte, hem üretici hem de ihracatçı açısından ciddi belge yönetimi, zaman takibi ve mevzuata uygunluk gerekmektedir.

İhraç kayıtlı fatura kesiminde, sürecin doğru ve mevzuata uygun işlemesi için hem üretici hem de ihracatçı firmaların karşılıklı sorumlulukları bulunur. Aşağıda ihraç kayıtlı fatura düzenleme aşamaları ve dikkat edilmesi gereken başlıklar kartlarla özetlenmiştir:

İhraç kayıtlı fatura düzenlerken dikkat edilmesi gereken başlıca adımlar aşağıda listelenmiştir:

• Üretici İle İhracatçı Arasındaki Sözleşme: Taraflar arasında yazılı bir sözleşme olması tavsiye edilir. Sözleşmede satışın ihraç kayıtlı olduğu, malın teslim ve ihraç tarihleri ile olası cezai şartlar net belirtilmelidir.
• Yasal İbare: Faturada KDV hesaplanmadığı açıkça belirtilmeli ve “ihraç kayıtlıdır” ibaresi eksiksiz yazılmalıdır.
• Belge Takibi: İhracat gerçekleştiğinde gümrük çıkış beyannamesi, fatura ve sevk irsaliyesi gibi tüm belgeler saklanmalı ve gerektiğinde ibraz edilmelidir.
• KDV İadesi/Mahsupu: Üretici firma, ihracat gerçekleşip gerekli belgeler ibraz edildiğinde yüklenilen KDV’yi iade ya da mahsup yoluyla geri alabilir.

İhraç Kayıtlı Faturanın Faydaları

İhraç kayıtlı fatura uygulaması, hem üretici hem de ihracatçı firmalar açısından önemli avantajlar sunar. Üretici firma açısından bakıldığında, en büyük fayda KDV tahsil etmeksizin mal satışı yapabilmek ve ihracat süreci sonunda yüklenilen KDV’yi kısa sürede iade ya da mahsup yoluyla geri alabilmektir. Bu durum, üretici firmanın nakit akışını olumlu etkiler ve sermayesini işletme maliyetlerine değil, üretime yönlendirebilmesini sağlar. Aynı zamanda, üretici firmanın stok maliyetleri azalır ve ihracata yönelik yeni yatırımlar için ek kaynak oluşturur.

İhracatçı firma açısından ise, ihraç kayıtlı fatura sayesinde malı KDV ödemeden tedarik etmek, hem maliyet avantajı hem de rekabet üstünlüğü sağlar. Özellikle uluslararası pazarlarda fiyat hassasiyetinin yüksek olduğu sektörlerde, bu avantaj satışların ve pazar payının artmasına yardımcı olur. Ayrıca, süreçlerin mevzuata uygun yürütülmesi halinde hem üretici hem de ihracatçı için herhangi bir vergi riski veya ek yükümlülük doğmaz.

• Hızlı KDV İadesi: Belgeler eksiksiz sunulduğunda KDV iadesi süreçleri hızlanır.
• Stok ve Finansal Yönetim: Üretici firmanın stok maliyeti azalır, işletme sermayesi güçlenir.
• Yasal Güvence: Tüm taraflar için vergi ve mevzuat açısından ek yükümlülük riski oluşmaz.

Hangi Ürünlerde İhraç Kayıtlı Fatura Düzenlenir?

İhraç kayıtlı fatura, genel olarak serbest dolaşımda olan ve doğrudan ihracat amacıyla satışı yapılan tüm ürünler için düzenlenebilir. Ancak burada temel koşul, söz konusu ürünlerin Türkiye’den fiili ihracatının yapılacak olmasıdır. Üretici firma tarafından düzenlenen ihraç kayıtlı faturanın kapsadığı ürünler, sanayi mamulleri, tarım ürünleri, gıda, tekstil, makine ve kimya sanayii gibi geniş bir yelpazede yer alabilir. Özellikle üretim sırasında KDV yüklenilen ve yurtdışına çıkışı resmi olarak beyan edilen tüm ürünlerde ihraç kayıtlı satış mümkündür.

İstisnai olarak, bazı ürünlerin veya sektörlerin mevzuata göre ihraç kayıtlı satış dışında tutulabileceği unutulmamalıdır. Ayrıca, doğrudan yurtdışına gönderilmeyen, Türkiye içinde tüketime konu olan ya da ithalatı kısıtlanan ürünlerde bu fatura türü uygulanamaz. İlgili bakanlık ve kurumların yayınladığı güncel tebliğler ve listeler düzenli olarak kontrol edilmelidir.

Fatura Düzenlerken Bilinmesi Gerekenler

İhraç kayıtlı fatura ve genel ihracat faturası düzenlerken, hem mevzuata uygunluk hem de ihracatçı ve üretici haklarının korunması açısından dikkat edilmesi gereken pek çok önemli detay bulunmaktadır. Faturanın her aşamasında eksiksiz bilgi girişi yapılması, usule uygun yasal ibarelerin eklenmesi ve tüm belgelerin zamanında arşivlenmesi, hem KDV iade sürecinin sağlıklı ilerlemesini sağlar hem de ileride yaşanabilecek vergi, sigorta ya da ticari uyuşmazlıkların önüne geçer. Ayrıca, fatura ile birlikte düzenlenen sevk irsaliyesi, gümrük beyannamesi ve diğer destekleyici belgeler arasında bilgi tutarlılığı zorunludur. Bu nedenle, fatura düzenlenirken aşağıdaki hususlara özellikle dikkat edilmelidir:

• Para Birimi: Faturada kullanılan para birimi, ihracat sözleşmesiyle uyumlu olmalı ve tüm tutarlar açıkça belirtilmelidir.
• Teslim Şekli ve GTIP: Teslim şekli (FOB, CIF, DDP vb.) ile GTIP kodu eksiksiz ve doğru yazılmalıdır.
• Numara ve Tarih Takibi: Fatura numarası ve düzenlenme tarihi, ihracat beyannamesiyle uyumlu olmalıdır.

İhraç Kayıtlı Fatura Örneği ve Uygulama Rehberi

İhraç kayıtlı fatura düzenleme sürecinin pratikte nasıl işlediğini, örnek bir fatura üzerinden ve uygulama adımlarını detaylandırarak öğrenmek, süreçte hata yapma riskini en aza indirir. Aşağıda örnek bir ihraç kayıtlı fatura formatı ile birlikte, baştan sona uygulama rehberi yer almaktadır. Özellikle fatura üzerinde bulunması gereken yasal ibareler, belge yönetimi ve karşılıklı yükümlülükler açık şekilde belirtilmiştir.

İhraç Kayıtlı Fatura ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

İhraç kayıtlı fatura uygulaması, mevzuata ve işleyişe dair detaylar nedeniyle üreticiler, ihracatçılar ve muhasebe birimleri tarafından sıkça sorulan birçok soruya konu olmaktadır. Aşağıda uygulamada en çok merak edilen ve pratikte karşılaşılan başlıca soruların yanıtları yer almaktadır: