ETGB (Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi)

ETGB Nedir ve Ne İşe Yarar?

Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi (ETGB), Türkiye’den yurt dışına yapılan düşük tutarlı ve düşük ağırlıklı gönderilerin dijital ortamda beyan edilmesini sağlayan, mikro ihracata özel bir gümrük belgesidir. Özellikle e-ticaretle uğraşan işletmeler, KOBİ’ler, bireysel girişimciler ve start-up’lar için tasarlanmış olan bu sistem, klasik gümrük beyan işlemlerine kıyasla çok daha hızlı, maliyetsiz ve pratiktir.

ETGB ile ihracat süreci tamamen dijital platformlar üzerinden ilerler. 300 kilogram ve 15.000 Euro’ya kadar olan gönderiler için, ihracatçının klasik beyanname ve müşavir işlemleriyle uğraşmasına gerek kalmaz. Tüm süreç anlaşmalı kargo veya hızlı taşımacılık firmaları aracılığıyla yürütülür. Gönderici, ürüne ait ticari fatura ve evrakları kargo firmasına teslim eder; ilgili firma tüm gümrük sürecini online olarak tamamlayarak ETGB belgesini düzenler.

Bu sistem, özellikle yurtdışına e-ticaret yoluyla ürün satan firmalar için yasal, şeffaf ve kolay bir ihracat deneyimi sunar. Mikro ihracat yapanların resmi olarak ihracatçı statüsü kazanmasını sağlar, KDV iadesi gibi teşviklerden yararlanma imkânı sunar ve ülke ihracat istatistiklerine de katkı sağlar. Ayrıca, fiziki evrak zorunluluğunu ortadan kaldırdığı için kağıt israfını önler ve iş süreçlerinde verimlilik sağlar.

ETGB Belgesi Nasıl Alınır?

ETGB belgesi almak, klasik gümrük işlemlerine göre çok daha basit ve hızlıdır. Bu süreçte ihracatçı, doğrudan gümrük idaresiyle ya da müşavirle değil, yetkili bir hızlı kargo veya posta operatörüyle iletişim kurar. ETGB başvurusu, tüm mikro ihracat sürecinin kolaylaştırılmış ve dijitalleştirilmiş halidir.

Öncelikle, ihracatını yapmak istediğiniz ürün için ticari fatura düzenlemelisiniz. Bu faturada, gönderici ve alıcı bilgileri, ürünün tanımı, adedi, birim fiyatı, toplam değeri ve GTIP (Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu) kodu gibi detaylar eksiksiz şekilde yer almalıdır. Hazırladığınız faturayı ve ürünü, anlaşmalı olduğunuz yetkili kargo şirketine teslim edersiniz. Kargo firması, fatura ve gönderi bilgilerini sistemine girerek elektronik ortamda ETGB başvurusunu başlatır.

ETGB başvurusu, kargo firması tarafından Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın online sistemine iletilir. İlgili bilgiler otomatik olarak dijital platforma aktarılır ve gönderinin gümrükten çıkışına onay verildiğinde ETGB belgesi düzenlenmiş olur. Bu belge, gönderi numarası üzerinden kargo firmasının portalından veya e-Devlet üzerinden PDF olarak indirilebilir.

• Kimler başvurabilir? Türkiye’de vergi kaydı olan her işletme veya şahıs, ETGB ile mikro ihracat yapabilir.
• Belgeler nasıl teslim alınır? ETGB belgesi elektronik ortamda hazırlanır ve kargo firmasının sistemi üzerinden veya e-Devlet’ten indirilebilir.
• Takip nasıl yapılır? Gönderi numarası veya ETGB numarası ile, başvuru ve gönderi süreci online takip edilebilir.

ETGB Düzenleme Yetkisine Sahip Kişiler

ETGB (Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi) düzenleme yetkisi, Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen ve lisanslanan kurum ve kuruluşlara tanınmıştır. Bu yetki, bireysel ihracatçılar ya da sıradan kargo şirketleri tarafından doğrudan kullanılamaz. ETGB yalnızca, mikro ihracat kapsamında tanımlanmış işlemleri elektronik ortamda beyan edebilme yeterliliğine sahip, resmi olarak yetkilendirilmiş hızlı kargo ve posta operatörleri aracılığıyla düzenlenebilir.

Yetkili operatörler, mikro ihracat gönderilerinin gümrük beyannamesini kendi sistemlerinden dijital olarak düzenler, gönderinin yurtdışına çıkışını resmileştirir ve tüm süreci ihracatçı adına yönetirler. İhracatçının klasik beyanname veya müşavirlik süreçleriyle ilgilenmesine gerek yoktur; işlemler tamamen yetkili firma tarafından dijital ortamda yürütülür.

• Yetkili olmayan şirketler: ETGB beyanı düzenleyemez ve mikro ihracat gönderileri resmi olarak çıkış yapamaz.
• Yetkili firma seçimi: Gönderinizin gümrükte sorun yaşamaması için yalnızca onaylı kargo veya posta firmaları ile çalışmalısınız.
• Güncel yetkili listesi: Ticaret Bakanlığı'nın web sitesinden ulaşılabilir ve belirli aralıklarla güncellenmektedir.

ETGB İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?

ETGB’den yararlanarak mikro ihracat yapmak isteyen kişi veya firmaların uyması gereken belirli şartlar ve sınırlar bulunmaktadır. Bu şartlar, hem Türkiye’nin gümrük mevzuatına uygun ihracat yapılmasını hem de sürecin hızlı, güvenli ve yasal şekilde tamamlanmasını amaçlar. Özellikle KOBİ’ler, e-ticaret girişimleri ve ilk defa ihracat yapacak olanlar için, ETGB işlemlerinin şartlarını doğru anlamak oldukça önemlidir. Şartların herhangi birine uyulmadığında, gönderiniz klasik gümrük beyannamesine tabi olabilir veya sınırda iade edilebilir.

ETGB başvurusu için en temel kriter, gönderinin hem ağırlık hem de değer açısından mikro ihracat limitlerinin altında olmasıdır. Ayrıca, gönderilecek ürünlerin yasal olarak ihracata uygun ve yasaklılar listesinde bulunmaması gerekmektedir. Tüm bilgiler doğru ve eksiksiz şekilde hazırlanmalı, evraklarda hata veya eksiklik olmamasına özen gösterilmelidir. Ayrıca, başvurunun yalnızca Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş bir kargo veya posta şirketi aracılığıyla yapılması zorunludur.

• Ağırlık Sınırı: Gönderinin brüt ağırlığı 300 kilogramı geçmemelidir. Bu sınırı aşan gönderiler için ETGB değil, klasik gümrük beyannamesi düzenlenir.
• Değer Sınırı: Ürün veya ürünlerin toplam faturalanan değeri 15.000 Euro ve altında olmalıdır.
• Ticari Fatura: Türkçe veya İngilizce ticari fatura hazırlanmalı; fatura üzerinde alıcı ve gönderici bilgileri, ürün açıklaması, miktarı, birim fiyatı ve toplam tutarı net olarak yazılmalıdır.
• Yasaklı ve Kısıtlı Ürünler: İhracatı yasak, kısıtlanmış ya da özel izne tabi ürünler ETGB kapsamında gönderilemez. (Ör: patlayıcı, silah, tarihi eser, değerli madenler vb.)
• Yetkili Kargo/Operatör: Gönderi, Ticaret Bakanlığı tarafından ETGB işlemleri için yetkilendirilmiş hızlı kargo veya posta firması ile yapılmalıdır.
• Türkiye’de Vergi Kaydı: ETGB başvurusu yapacak kişinin veya firmanın Türkiye’de vergi kaydının olması gereklidir.
• Doğru Bilgilendirme: Tüm beyan ve evraklarda yanlış, eksik ya da yanıltıcı bilgi olmamalıdır.

ETGB Süreci Nasıl İşler?

ETGB süreci, mikro ihracat yapmak isteyen kişi veya firmaların ürünlerini hazırlamasıyla başlar ve gönderinin yurtdışına ulaşmasına kadar birkaç temel adımdan oluşur. İlk olarak, ihracatçı; gönderilecek ürüne ait tüm detayların bulunduğu ticari faturayı düzenler. Bu faturada ürünün tanımı, miktarı, birim fiyatı, toplam değeri, alıcı ve gönderici bilgileri ile GTIP kodu eksiksiz şekilde yer almalıdır. Ardından ürün, yetkili hızlı kargo veya posta operatörüne teslim edilir. Kargo firması, faturada yer alan bilgileri ve gönderi detaylarını kendi dijital sistemine girerek, ETGB başvurusunu elektronik ortamda başlatır.

Sistem üzerinden yapılan bu başvuru, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın altyapısına anlık olarak iletilir. Gümrük idaresi, gönderi bilgilerinde herhangi bir eksiklik veya tutarsızlık olmadığını doğrular ve uygun bulursa dijital onay verir. Bu noktada, gönderinin yasaklı veya kısıtlı ürün listesinde olup olmadığı da kontrol edilir. Onay işlemi tamamlandığında, gönderinin yurtdışına çıkışına yasal izin verilmiş olur ve ETGB belgesi dijital olarak oluşturulur.

Belge düzenlendikten sonra hem ihracatçı hem de alıcı, gönderiyi kargo firmasının online takip sisteminden izleyebilir. ETGB belgesinin numarası ve detayları, e-Devlet üzerinden de sorgulanabilir ve elektronik ortamda PDF olarak indirilebilir. Sürecin tamamı, klasik gümrük işlemlerine kıyasla çok daha hızlı, şeffaf ve pratik şekilde ilerler. Mikro ihracat işlemleri genellikle 1-3 iş günü içinde sonuçlanır.

ETGB Sorgulama Nasıl Yapılır?

ETGB (Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi) sorgulama işlemi, gönderinizin gümrük sürecindeki durumunu ve ETGB belgesinin doğruluğunu kontrol etmek için oldukça önemlidir. Bu sayede gönderinizin yurtdışına çıkışı, beyanname numarası, işlem tarihi ve gümrük onayı gibi tüm detaylara hızlıca ulaşabilirsiniz. Sorgulama işlemi, hem ihracatçıya hem de alıcıya şeffaflık ve güven sağlar.

ETGB sorgulama için kullanabileceğiniz farklı yollar bulunmaktadır. Gönderinizi takip edebilmek için, genellikle ETGB numarasına, gönderi takip numarasına veya kargo firmasından verilen referans numarasına ihtiyacınız olur. Sorgulama kanalları şunlardır:

• Takip ve Bildirimler: ETGB başvurunuzun her adımı genellikle e-posta veya SMS ile tarafınıza bildirilmektedir. Sorgulama sonrası, gönderinizin güncel konumunu ve işlem durumunu görebilirsiniz.
• Belge Arşivleme: ETGB belgesinin dijital kopyasını indirip arşivlemeniz, ileride KDV iadesi veya yasal incelemeler için gereklidir.
• Destek: Sorgulama ile ilgili sorun yaşarsanız, hem kargo firmasının müşteri hizmetlerinden hem de Ticaret Bakanlığı'nın ilgili birimlerinden destek alabilirsiniz.

ETGB’nin Sağladığı Avantajlar

ETGB, özellikle mikro ölçekli ihracatçıların ve e-ticaretle uğraşan firmaların hızlı, düşük maliyetli ve kolay ihracat yapmasına olanak tanıyan bir sistemdir. Klasik gümrük süreçlerine göre çok daha esnek ve dijital odaklı olan ETGB, ihracatçıların iş süreçlerinde büyük kolaylık ve hız sağlar. İhracat sürecinin neredeyse tamamı çevrim içi gerçekleşir; böylece zamandan ve işlem maliyetlerinden tasarruf edilir. Yasal güvence, KDV iadesi gibi avantajlar sayesinde küçük ve orta ölçekli işletmeler için uluslararası pazara açılmak artık daha erişilebilir hale gelmiştir.

• Şeffaflık: Gönderinizin tüm adımlarını anlık olarak takip edebilirsiniz.
• Hızlı Evrak: Tüm belgeler elektronik olarak hazırlanır, kaybolma veya eksiklik riski yoktur.
• Girişimcilere Destek: İlk kez ihracat yapacaklar için kolay ve güvenli başlangıç sağlar.

ETGB ile E-Ticaret Arasındaki İlişki

E-ticaret sektörünün büyümesiyle birlikte mikro ihracat işlemleri büyük önem kazanmıştır. ETGB, e-ticaret yapan firmaların yurt dışına satışlarında, ürünlerini hızlı ve pratik şekilde müşterilerine ulaştırmasını sağlar.

E-ticaret siteleri ve pazar yerleri üzerinden satışı yapılan ürünler, mikro ihracat kapsamında ETGB ile gümrükten kolayca çıkar. ETGB, e-ihracat için en uygun ve ekonomik yöntemdir; yeni pazarlara açılmayı teşvik eder.

ETGB Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

ETGB işlemleriyle ilgili sık sorulan bazı soruları ve cevaplarını aşağıda bulabilirsiniz:

"Mikro ihracat, ETGB ile herkes için ulaşılabilir ve hızlı bir süreç haline geliyor." - Gümrük Uzmanı